10 สิงหาคม 2389 รัฐสภา สหรัฐฯ ได้จัดตั้ง สถาบันสมิธโซเนี่ยน ขึ้นที่กรุงวอชิงตัน ดี.ซี. โดยชื่อของสถาบันมาจากชื่อของ เจมส์ สมิธสัน ผู้บริจาคเงิน เพื่อการนี้

“The Castle” อาคารสถาบันวิจัยสมิธโซเนียน เป็นอาคารสำนักงานใหญ่ของสถาบันจนถึงปัจจุบัน
ภาพจาก Smithsonian Building NR – สถาบันสมิธโซเนียน – วิกิพีเดีย (wikipedia.org)

 พิพิธภัณฑ์ประวัติศาสตร์ธรรมชาติแห่งชาติสมิธโซเนียน (Smithsonian Museum of Natural History) 
เป็นสถาบันวิจัย สถาบันการศึกษา และพิพิธภัณฑ์ บริหารจัดการโดยได้รับทุน
จากรัฐบาลสหรัฐอเมริกาและจากผู้บริจาคต่าง ๆ รวมถึงหารายได้การจำหน่ายออกร้าน
และค่าสมาชิกนิตยสาร หน่วยงานส่วนใหญ่ของสถาบันตั้งอยู่ที่กรุงวอชิงตัน ดี.ซี. 
และมีพิพิธภัณฑ์ที่อยู่ในการดูแลอีกกว่า 19 แห่ง สวนสัตว์ ศูนย์วิจัย และหน่วยงานภาคสนาม
อีกมากมายอยู่ในเมืองนิวยอร์ก เวอร์จิเนีย ปานามา ฯลฯ มีวัตถุสิ่งของต่าง ๆ ในความดูแล
ของพิพิธภัณฑ์มากกว่า 136 ล้านชิ้น

สถาบันสมิธโซเนียน ก่อตั้งขึ้นตามความประสงค์ของนักธรณีวิทยา นักเคมีชาวอังกฤษ 
เจมส์ สมิธสัน (James Smithson; ค.ศ. 1765-1829) ซึ่งระบุพินัยกรรมว่า หากหลานชายคนเดียวของเขา
เฮนรี เจมส์ ฮังเกอร์ฟอร์ด ไม่มีทายาทสืบทอด ก็ให้ยกมรดกทั้งหมดให้แก่รัฐบาลสหรัฐอเมริกา
เพื่อก่อตั้งองค์กรที่สามารถ “เพิ่มพูนและเผยแพร่ความรู้” ให้แก่มนุษยชาติ ปี ค.ศ. 1835
หกปีหลังจาก เจมส์ สมิธสัน เสียชีวิต เฮนรี่ เจมส์ ฮังเกอร์ฟอร์ด (Henry James Hungerford)
หลายชายคนเดียวของ เจมส์ ก็เสียชีวิตลงโดยไม่มีทายาทสืบทอดมรดก วันที่ 1 กรกฎาคม 1836
สภาคองเกรสแห่งสหรัฐ ในสมัยของประธานาธิบดี แอนดรูว์ แจ็คสัน ก็ได้ส่งทูต
ไปรับของขวัญและเจตจำนงค์ของนักวิทยาศาสตร์ผู้ล่วงลับท่านนี้

สองปีหลังจากนั้น ทูตกลับมาพร้อมกับกล่อง 11 กล่องภายในประกอบไปด้วย
เหรียญทองคำ 104,960 เหรียญเงิน 8 ชิลลิงกับอีก 7 เพนซ์ พร้อมทั้งทรัพย์สินอื่นๆ
ของสะสมส่วนตัวได้แก่แร่ธาตุ หนังสือ เอกสารตำรา สมุดบันทึก และข้าวของเครื่องใช้ส่วนตัว
ของ เจมส์ สมิธสัน หลังจากที่เอาทองคำทั้งหมดหลอมรวมกัน
และประเมินมูลค่าทรัพย์สินทั้งหมดแล้ว อยู่ที่ 500,000 เหรียญสหรัฐในขณะนั้น
(คำนวณตามอัตราเงินเฟ้อในปี ค.ศ. 2005 จะคิดเป็นเงินราวๆ 9,235,277 เหรียญสหรัฐ)

หลังจากได้ของขวัญพร้อมเจตจำนงค์อันแรงกล้ามาแล้ว รัฐสภาของสหรัฐฯเองใช้เวลาถึง 10 ปี
ในการพิจารณาความคิดและข้อเสนอหลายรูปแบบ ว่าจะเอาเงินจำนวนนี้ ไปทำอะไรให้สมฐานะและก่อให้เกิดความเหมาะสมมากที่สุดแก่ทุกฝ่าย ผลการพิจารณาได้ข้อสรุปว่า เอาไปสร้างพิพิธภัณฑ์ ห้องสมุด สนับสนุนโครงการวิจัย และอื่นๆ ทั้งในทางวิทยาศาสตร์ ศิลปะและประวัติศาสตร์

จนในที่สุด รัฐสภา ของสหรัฐฯ ก็ออกเป็นกฏหมายในการจัดตั้ง สถาบันสมิธโซเนี่ยน อย่างเป็นทางการ
ในวันที่ 10 สิงหาคม 1846 จากนั้นมา สถาบันสมิธโซเนี่ยน ก็ค่อยๆ เติบโตจากเงินสนับสนุนก้อนแรก
และการจัดหาจัดสรรเงินทุนในครั้งหลังๆ ทำให้ทุกวันนี้ สถาบันสมิธโซเนี่ยน กลายเป็นสถาบัน
เพื่อให้ความรู้ ที่อันหลากหลาย ครอบคลุมทั้งวิทยาศาสตร์ธรรมชาติ เทคโนโลยีอวกาศและการบิน
ไปจนถึงศิลปะและประวัติศาสตร์ เป็นมรดกอันยิ่งใหญ่ สำหรับมนุษยชาติทุกคน บนโลกนี้

ประธานศาลสูงสุดแห่งสหรัฐอเมริกา เป็นอธิการบดีสถาบันสมิธโซเนียนโดยตำแหน่ง

ข้อมูลจาก

• สถาบันสมิธโซเนียน – วิกิพีเดีย (wikipedia.org)
• Smithsonian Institution – Wikipedia
• ข้อมูลเที่ยวอเมริกา : สถาบันสมิธโซเนียน (Smithsonian Institution) (thaifly.com)
• ครบรอบ 171 ปี ก่อตั้ง ‘สถาบันสมิธโซเนียน’ จุดเริ่มต้นของอาณาจักรความรู้ระดับโลก (thematter.co)