ทำไมคนญี่ปุ่นถึงมีอัตราการเกิดมะเร็งกระเพาะอาหารสูง แต่ยังมีอายุยืน – ความย้อนแย้งที่อธิบายได้ด้วยโภชนาการ วัฒนธรรม และการแพทย์เชิงรุก

ญี่ปุ่นมีอายุขัยเฉลี่ยสูงติดอันดับโลก แต่ในขณะเดียวกันก็มีอัตราการเกิดมะเร็งกระเพาะอาหาร (Gastric Cancer) สูงกว่าหลายประเทศพัฒนาแล้ว นี่เป็นหนึ่งในความย้อนแย้งที่หลายคนไม่ค่อยรู้ว่าจริง ๆ แล้วมีเหตุผลด้านสรีรวิทยา วัฒนธรรมอาหาร และนโยบายสาธารณสุขที่ซับซ้อนซ่อนอยู่ ซึ่งถ้าเจาะลึกจะเห็นว่านี่คือ “สมดุล” ที่ญี่ปุ่นบริหารจัดการได้ดีมากกว่าการปล่อยปละละเลย

สาเหตุหลัก: พฤติกรรมการกินและเชื้อ H. pylori ที่พบสูงในญี่ปุ่น

ญี่ปุ่นเป็นหนึ่งในประเทศที่มีการติดเชื้อ Helicobacter pylori (H. pylori) สูงในกลุ่มผู้สูงอายุ และการติดเชื้อชนิดนี้ถือเป็นปัจจัยเสี่ยงอันดับหนึ่งของมะเร็งกระเพาะอาหาร โดยเฉพาะชนิด intestinal-type

ปัจจัยที่ทำให้ญี่ปุ่นมีอัตราการติดเชื้อสูงกว่า

1. อาหารหมักดองเค็มจัดในอดีต – ก่อนยุคตู้เย็น ปลาเค็ม ผักดองเค็ม โมจิรมควัน (smoked foods) เป็นของกินประจำภูมิภาค โดยเฉพาะฮอกไกโด–โทโฮคุ ซึ่งเพิ่มความเสี่ยงของการอักเสบในกระเพาะ
2. ความนิยมของอาหารเค็มถึงเค็มมาก เช่น มิโสะเข้มข้น ซุปโชยุแบบดั้งเดิม สาหร่ายปรุงรสที่มีโซเดียมสูง
3. โครงสร้างชนิดของ H. pylori ในญี่ปุ่น มีสายพันธุ์ที่ผลิตสารพิษ CagA สูง ทำให้เสี่ยงต่อการเปลี่ยนเซลล์เยื่อบุกระเพาะมากกว่าประเทศตะวันตก

แล้วทำไมญี่ปุ่นถึงยังอายุยืน ทั้งที่ปัจจัยเสี่ยงสูง?

คำตอบอยู่ที่ “ระบบป้องกัน – การตรวจเชิงรุก – อาหารที่สมดุลในภาพรวม” และอัตราการป้องกันโรคหัวใจที่ดีมาก ซึ่งลดอัตราการเสียชีวิตก่อนวัยได้มากกว่ามะเร็งกระเพาะอย่างมหาศาล

การตรวจคัดกรองที่ญี่ปุ่นใช้แบบเป็นระบบ — นี่คือเกมเปลี่ยนผลลัพธ์

ญี่ปุ่นเป็นหนึ่งในประเทศที่ใช้ endoscopy (ส่องกล้องกระเพาะอาหาร) เป็นการตรวจคัดกรองประจำปีสำหรับคนอายุ 40+ โดยรัฐอุดหนุน ซึ่งถือว่าเป็นระดับที่แทบไม่มีประเทศไหนทำได้

รายละเอียดเชิงระบบ

• ประชากรจำนวนมากเริ่มตรวจตั้งแต่อายุ 35–40 ปี
• รัฐบาลท้องถิ่น (เช่น โตเกียว, ฟุกุโอกะ, ฮิเมจิ) สนับสนุนค่าใช้จ่ายส่วนใหญ่ ทำให้ประชาชนเข้าถึงง่าย
• การตรวจซ้ำทุก 1–2 ปี ช่วยเจอตั้งแต่ระยะ 0 หรือระยะ 1 ซึ่งรักษาหายได้เกือบ 90–95%

นี่คือเหตุผลสำคัญที่แม้ญี่ปุ่นมีอัตรา “เกิดโรคสูง” แต่อัตราการ “เสียชีวิต” ลดลงต่อเนื่อง

การรักษาระยะต้นของญี่ปุ่นมีความก้าวหน้ามาก

ญี่ปุ่นเป็นผู้นำด้านเทคนิค Endoscopic Submucosal Dissection (ESD) ซึ่งเป็นการผ่าตัดมะเร็งกระเพาะอาหารระยะแรกโดยไม่ต้องผ่าท้อง

• ความแม่นยำสูง
• พักฟื้นเร็ว
• รักษาคุณภาพชีวิตผู้ป่วย
• ใช้ในหลายโรงพยาบาลระดับเมืองรอง เช่น นางาโนะ ชิกะ โออิตะ

หลายประเทศยังไม่มีแพทย์ที่ชำนาญเทคนิคนี้เท่าญี่ปุ่น ทำให้ญี่ปุ่นลดความสูญเสียจากมะเร็งกระเพาะได้มาก

อาหารญี่ปุ่นอาจเพิ่มความเสี่ยงบางโรค แต่ช่วยลดอีกหลายโรค

ถึงอาหารเค็มและหมักดองจะมีความเสี่ยง แต่วัฒนธรรมอาหารญี่ปุ่นโดยรวมช่วยป้องกันโรคหัวใจและเบาหวานได้ดีมาก เช่น

• ปลาทะเลมาก → ลด LDL
• สาหร่ายและถั่วหมัก → พรีไบโอติกและโพรไบโอติกตามธรรมชาติ
• ผักหลากหลายในไซด์ดิช
• การกินข้าวเป็นหลัก → ทำให้สัดส่วนไขมันสัตว์ต่ำ
• น้ำมันน้อยเพราะไม่เน้นของทอดหนัก ๆ แบบตะวันตก (ยกเว้นเทมปุระ แต่ปริมาณไม่ได้สูงในภาพรวม)

แม้จะมีความเสี่ยงบางอย่าง แต่ภาพรวมเป็น “อาหารที่ดูแลหัวใจได้ดีมาก” ซึ่งมีผลต่ออายุขัยอย่างชัดเจน

ปัจจัยวัฒนธรรมและสังคมที่ทำให้ญี่ปุ่นอายุยืนในระดับโครงสร้าง

นอกจากอาหารแล้ว ยังมีปัจจัยที่ทำให้ผู้อายุสูงยังแข็งแรง

• การเดินเป็นกิจวัตร — โครงสร้างเมืองญี่ปุ่นบังคับให้คนเดินเยอะ
• การเคารพการตรวจสุขภาพประจำปี — คนญี่ปุ่นให้ความสำคัญกับการไปพบแพทย์แม้ไม่มีอาการ
• ความเครียดเชิงสังคมที่ระบายผ่านกิจกรรมประจำวัน เช่น ออนเซน เดินตลาด ทำสวนเล็ก ๆ
• ระบบดูแลผู้สูงอายุแบบเชื่อมต่อชุมชน ที่ช่วยรักษาสุขภาพกายและใจ

รวมกันทั้งหมดคือเหตุผลว่าทำไมถึงแม้จะเจอมะเร็งกระเพาะอาหารบ่อย แต่ญี่ปุ่นก็ยังเป็นหนึ่งในประเทศที่อายุยืนที่สุดในโลกแบบไม่น่าเชื่อ

อย่าลืมกดติดตาม Tojo News เพื่อพบกับข่าวสาร และบทความใหม่ ๆ จากเรา

Line Today TOJO NEWS , ToJoNews

#โตโจนิวส์ #TOJONEWS #สำนักข่าวโตโจนิวส์ #สุขภาพ #Longevity