30 สิงหาคม ปีนี้ เป็นวันสารทจีน

ซึ่งโดยปรกติ วันสารทจีน จะตรงกับวันที่ 15 เดือน 7 ของทุกปี ตามปฏิทินจันทรคติจีน ซึ่งในปีนี้ ตรงกับวันที่ 30 สิงหาคม 2566

วันเพ็ญ 15 ค่ำเดือน 7 เป็นวันสารทจีน หรือ เทศกาลสารทจีน (Zhongyuan or Ghost Festival or Spirit Festival) เป็นวันสำคัญตามประเพณี ที่ลูกหลานชาวจีน จะแสดงความกตัญญูต่อบรรพบุรุษที่ล่วงลับด้วยการเซ่นไหว้ เนื่องจากเชื่อกันว่า ในช่วงเวลาดังกล่าวเป็นวันที่เช็งฮีไต๋ตี๋(ยมบาล) จะตรวจดูบัญชีวิญญาณคนตาย ส่งวิญญาณดีขึ้นสวรรค์ และส่งวิญญาณร้ายลงนรก และในวันดังกล่าว นรกจะเปิดประตูเพื่อให้วิญญาณของผู้ที่ล่วงลับไปแล้ว กลับมาเยือนโลกมนุษย์ เพื่อมาเยี่ยมครอบครัวของตน ลูกหลานที่ยังอยู่จึงได้ทำพิธีเซ่นไหว้บรรพบุรุษ เพื่ออุทิศบุญกุศลให้แก่วิญญาณบรรพบุรุษที่ล่วงลับ

โดยในการเซ่นไหว้ จะนำอาหารทั้งคาวหวาน และกระดาษเงินกระดาษทอง จัดเป็นสำรับ สำหรับเซ่นไหว้วิญญาณบรรพชน และเจ้าที่เจ้าทาง โดยทำพิธีภายในบริเวณอาคารบ้านเรือน รวมถึงจะนำเครื่องเซ่นไหว้ไปวางไว้ตามทางแยกนอกตัวบ้าน เพื่อให้วิญญาณเร่ร่อน ได้มีส่วนในการรับส่วนบุญด้วย

การไหว้ในเทศกาลสารทจีน
แบ่งออกเป็น 3 ชุด ดังนี้

• ชุดสำหรับไหว้เจ้าที่
  โดยมากจะทำพิธีไหว้ในตอนเช้า มีอาหารคาวหวาน ขนมกุยช่าย รวมถึงขนมไหว้พิเศษที่ต้องมีคือ ขนมเทียน ขนมเข่ง ซึ่งต้องแต้มจุดสีแดงไว้ตรงกลาง เพื่อความเป็นศิริมงคล นอกจากนั้นก็มีผลไม้ น้ำชา หรือเหล้าจีน และกระดาษเงินกระดาษทอง

• ชุดสำหรับไหว้บรรพบุรุษ
  คล้ายของไหว้เจ้าที่ พร้อมด้วยกับข้าวที่บรรพบุรุษชอบ ตามธรรมเนียมต้องมีน้ำแกงหรือขนมน้ำใส ๆ วางข้างชามข้าวสวย และน้ำชาจัดชุดตามจำนวนของบรรพบุรุษ ขาดไม่ได้ก็คือขนมเทียน ขนมเข่ง ผลไม้และกระดาษเงินกระดาษทอง

• ชุดสำหรับไหว้สัมภเวสี วิญญาณเร่ร่อน
  วิญญาณเร่ร่อนหรือวิญญาณไม่มีญาติ เรียกว่า สัมภเวสี ชาวจีนเรียกว่า ไป๊ฮ๊อเฮียตี๋ ซึ่งแปลว่า พี่น้องที่ดี โดยการไหว้ จะทำพิธีไหว้ภายนอกตัวบ้านหรือตามทางแยกในบริเวณใกล้เคียงบ้าน ของไหว้จะมีทั้งของคาวหวานและผลไม้ตามสมควร ที่พิเศษคือมีข้าวหอมแบบจีนโบราณ คอปึ่ง เผือกนึ่งผ่าซีกเป็นเสี้ยวใส่ถาด เส้นหมี่ห่อใหญ่ เหล้า น้ำชา และกระดาษเงินกระดาษทอง โดยจัดของทุกอย่างให้วางอยู่ด้วยกัน สำหรับทำพิธีเซ่นไหว้

ในการไหว้เจ้าที่ จะไหว้ก่อนในตอนเช้า โดยเมื่อเผากระดาษเงินกระดาษทองจนเรียบร้อย สายๆ จึงตั้งโต๊ะไหว้บรรพบุรุษและไหว้ฮ้อเฮียตี๋ บางบ้าน นิยมไหว้ตอนบ่าย ถ้าไหว้พร้อมกัน ให้ตั้งโต๊ะแยกจากกัน แต่เผากระดาษเงินกระดาษทองร่วมกันได้

ประเพณีสารทจีน นอกจากจะเป็นประเพณีที่ลูกหลานได้แสดงความกตัญญูต่อบรรพบุรุษซึ่งล่วงลับไปแล้ว ยังเป็นประเพณีที่มีกุศโลบายให้สมาชิกในครอบครัว ได้ร่วมกันทำกิจกรรมโดยพร้อมหน้ากัน

ขอบคุณภาพประกอบจาก
https://www.bangkokbiznews.com/lifestyle/895512