สายบุญต้องรู้ “สาธุ” หมายถึงอะไร ทำไมใครๆ ก็ต้องพูด

โดย อ่าย ณัฏฐา

เวลาที่เราได้รับศีลรับพร หรือได้สักการะสิ่งศักดิ์สิทธิ เคยสงสัยหรือไม่คะว่าทำไมเราถึงต้องพูดคำว่า “สาธุ” กันอยู่เสมอๆ และสงสัยเพิ่มอีกหรือไม่คะว่า ทำไมบางคนก็พูด สาธุ เพียง 1 ครั้ง แต่หลายคนก็มักจะพูดสาธุถึง 3 ครั้งกันทีเดียว วันนี้เรามีคำตอบมาฝากคุณค่ะ

คำว่า “สาธุ” นั้น มีรากศัพท์มาจากคำว่า สาธฺ (หรือ สธฺ) ประกอบกับคำว่า รู ขึ้นมาเป็นคำว่า สาธุ ที่เราใช้กัน ซึ่งมีความหมายว่า ดีแล้ว ชอบแล้ว เป็นคำที่จะใช้เปล่งวาจาเพื่อยืนยันหรือรับรองพิธีทางศาสนาที่กระทำไปว่าได้สำเร็จรู้ล่วงแล้วด้วยดีในประการทั้งปวง โดยคัมภีร์อภิธานัปปทีปิกา (พจนานุกรมบาลีแปลเป็นไทย) ได้แบ่งการใช้ สาธุ ออกไปในหลายกรณี ซึ่งทุกกรณีนี้ให้ความหมายไปในทางที่ดี หรือความสำเร็จลุล่วงทั้งสิ้น

1. สุนทระ หมายถึง ดีงาม

2. ทัฬหิกัมมะ เป็นการย้ำอีกครั้ง เพื่อให้การกระทำนั้นมั่นคงยิ่งขึ้น

3. อายาจนะ เป็นคำอ้อนวอนหรือเรียกร้อง เมื่อเริ่มต้นจะพูดอย่างอื่นต่อไป

4. สัมปฏิจฉนะ เป็นการรับคำหรือยอมรับคำพูดของผู้อื่น

5. สัชชนะ หมายถึง คนดี

6. สัมปหังสา เป็นคำแสดงความยินดีหรือพอใจ

ฆราวาสอย่างเราจึงนำคำว่า “สาธุ” มาใช้ในลักษณะของความหมายถึงคำกล่าวให้เรื่องดีๆ ความสำเร็จไปตามประสงค์ หรือพรที่ได้รับ ให้สมพรปาก และการอนุโมทนาสาธุนั้น สามารถถูกกล่าวขึ้นมาได้ ถึงแม้ผู้พูดไม่ได้เป็นคนลงมือกระทำบุญหรือได้รับพรนั้นเองโดยตรงก็ตาม

สัดส่วนของผลบุญที่ได้จากการอนุโมทนาสาธุอย่างเดียว ถูกถกเถียงอยู่ว่าจะได้มามากน้อยเพียงใดในกรณีที่เราไม่ได้เป็นคนลงมือกระทำบุญนั้นด้วยตัวเอง อย่างไรก็ตาม ควมเชื่อทางศาสนาพุทธ ยกให้จิตใจที่เป็นบุญจิตใจที่เป็นกุศลให้ย่อมได้รับผลบุญไม่ต่างกับการลงมือกระทำด้วยตัวเองค่ะ

เชื่อกันว่าจำนวนการกล่าวสาธุ ที่บางคนอาจจะกล่าวถึง 3 ครั้งนั้น มีที่มาว่าคล้ายกับการแสดงไตรสรณคมน์ที่เป็นการเข้าถึงพระพุทธ พระธรรมและพระสงฆ์ และการกล่าวมากครั้ง จะให้ผลมากกว่าการกล่าวเพียงครั้งเดียวเพราะเป็นการแสดงความหนักแน่นของการรับรู้เรื่องนั้นๆ อีกด้วยค่ะ

สาธุแล้วทำไมต้องลูบหัว? คำถามนี้ถูกถามอย่างบ่อยครั้ง เรามีคำตอบมาให้ค่ะ

เราเชื่อกันว่าผลบุญที่เราทำมา หรือการอนุโมทนาสาธุ จะทำให้ผลบุญที่ได้รับมานั้น คุ้มครองปกปักรักษา ให้เรามีแต่เรื่องที่ดีเข้ามา จึงเชื่อว่าเราควรนำเรื่องที่ดีหรือผลบุญเหล่านี้มาอยู่เหนือหัว การนำมือลูบที่ศีรษะจึงทำเพื่อเป็นการบอกว่าเรื่องราว และผลบุญที่ดีจะคุ้มครองเราตั้งแต่ศีรษะจรดปลายเท้านั่นเองค่ะ

__________________________________________________________________________________________

อ่านบทความอื่น ๆ

ความลับ! หินนำโชค “คาร์เนเลี่ยน”

อยากรวย! ลองเปลี่ยนกระเป๋าสตางค์ช่วงตรุษจีน