โดย อ่าย ณัฏฐา
หนึ่งในพิธีกรรมสำคัญของคนจีนที่มีมาตั้งแต่สมัยโบราณ และสืบทอดมาจนถึงปัจจุบันที่เรารู้จักกันดี คือการจัดโต๊ะไหว้วันตรุษจีนค่ะ ประเพณีนี้เป็นการกราบไหว้เทพเจ้าแห่งโชคลาภและบรรพบุรุษในวันสิ้นปี ทั้งเพื่อเป็นการขอพรจากเทพเจ้า และเป็นการแสดงความกตัญอยู่กับบรรพบุรุษที่ล่วงลับไปแล้ว
ในการจัดไหว้นั้นจึงมีการเตรียมอาหารผลไม้และเครื่องเซ่นไหว้ต่างๆ โดยทั้งหมดนี้หากยิ่งจัดได้ดีมากเท่าไหร่ก็จะยิ่งเป็นการแสดงความเคารพมากเท่านั้นค่ะ
คนจีนโบราณไม่เพียงแต่เคร่งครัดในเรื่องของที่นำมาไหว้ หากยังเคร่งครัดในตำแหน่งของการวางสิ่งของและเครื่องเซ่นไหว้ต่างๆให้ถูกต้องตามตำแหน่งที่ควรจะเป็นอีกด้วย และเวลาในการไหว้ก็ถูกแบ่งออกเป็นช่วงเวลาอย่างชัดเจน วันนี้เราจะมารู้จักรายละเอียดต่างๆเหล่านั้นพร้อมกันค่ะ
การจัดเตรียมของที่นำมาไหว้
ไหว้ ซาแซ (3 อย่าง)
อาหารที่ต้องนำมาว่าในกลุ่มนี้ ได้แก่ หมูส่วนสะโพกติดหนัง (เลือกชิ้นใหญ่กำลังดี) เป็ด (ต้องมาพร้อมเครื่องใน) และ ไก่ (ต้องมาพร้อมเครื่องใน)
ไหว้ โหงวแซ (5 อย่าง)
อาหารที่ต้องนำมาว่าในกลุ่มนี้ ได้แก่ หมูส่วนสะโพกติดหนัง (เลือกชิ้นใหญ่กำลังดี) เป็ด (ต้องมาพร้อมเครื่องใน) ไก่ (ต้องมาพร้อมเครื่องใน) ปลา (ต้องเป็นปลาทั้งตัว) และ อาหารทะเลต่างๆ หรือ ตับ
ไม่ว่าจะเป็นไหว้ซาแซ หรือไหว้โหงวแซเราจะจัดรวมกันอยู่ในถาดใบเดียวที่สามารถยกไปพร้อมกันได้
โดยเราสามารถนำอาหารคาวอื่นๆ มาประกอบเพิ่มเติมได้เช่นเดียวกันค่ะ
นอกจากอาหารแล้วยังมีขนม เช่น ขนมเทียน ขนมเข่ง ขนมถ้วยฟู และผลไม้มงคล เช่น ส้มสีทอง กล้วย องุ่นแดง สาลี่ แอ๊ปเปิ้ล ที่หลายคนนำมาจากทางเพื่อกราบไหว้ในวันอยู่จริงอีกด้วย
การจัดโต๊ะไหว้วันตรุษจีน มีการปรับเปลี่ยนไปตามธรรมเนียมปฎิบัติของแต่ละครอบครัวจึงไม่มีแบบแผนชัดเจนนักอย่างไรก็ตามเรามีข้อปฏิบัติหลักมาแนะนำดังต่อไปนี้ค่ะ
– วางโต๊ะไหว้หน้ารูปเทวดาหรือรูปบรรพบุรุษที่ล่วงลับไปแล้วของเรา
– วางกระถางธูปให้อยู่ด้านในสุดของโต๊ะโดยเน้นให้อยู่กึ่งกลางของรูปบูชาที่เราต้องการกราบไหว้ ซึ่งอาจจะมีการปักกิมฮวยไว้ในกระถางธูปเพิ่มได้ด้วย โดยจะมีเชิงเทียนขนาบคู่ซ้ายขวา และ วางแจกันดอกไม้ต่ออกมาอีกชั้น
– วางถ้วยน้ำชาและเหล้าไว้หน้ากระถางธูป โดยแถวที่ใกล้แต่ทางโทษเป็นแถวเค้าน้ำชาและแถวที่ถัดออกมาจะเป็นแถวของเหล้าค่ะ โดยจำนวนของถ้วยแต่ละประเภท จะต้องไม่เกิน 5 ถ้วยนะคะ
– ลำดับถัดออกมาจะเป็นลำดับของอาหารคาว ต่อด้วยของหวาน ผลไม้ และกระดาษเงินกระดาษทองค่ะ
เวลาในการไหว้ แบ่งออกเป็น 3 ช่วง
เราจะไหว้เทพเจ้าต่างๆในเวลา 7:00-8:00 โดยสิ่งของที่เราจะนำมาไหว้เทพเจ้าจะเป็นเนื้อสัตว์สามอย่าง ได้แก่หมูสามชั้นต้มไก่ต้มและเป็ดต้ม พร้อมทั้งเหล้า น้ำชา และกระดาษเงินกระดาษทอง
ช่วงต่อมาคือจะเป็นช่วงของการกราบไหว้บรรพบุรุษ โดยเราจะทำการไหว้ให้เสร็จในช่วงเวลาไม่เกิน 11:00 โดยจะเป็นการไหว้ด้วยค่ะแสงอาหารคาวหวานที่เราเตรียมไว้รวมถึงมีการเผากระดาษเงินกระดาษทองให้กับบรรพบุรุษของเราโดยทั้งสิ้นต้องเสร็จไม่เกิน 12:00 และประเพณีปฏิบัติหลังจากนั้นคือการรับประทานอาหารร่วมกันของทุกคนในครอบครัวค่ะ
ช่วง 13:00-16:00 เป็นช่วงเวลาของการไหว้ผีไม่มีญาติเราจะไหว้ด้วยค่ะข้าว กับข้าว และ ขนมเช่นขนมแข่งหรือขนมเทียน โดยหลังจากการว่าผีไม่มีญาติบางบ้านจะมีการจุดประทัดเพื่อปัดเป่าสิ่งชั่วร้ายเพิ่มเติมด้วยค่ะ
________________________________________________________________________________
อ่านบทความอื่น ๆ
เคล็ดลับเพิ่มความ สวย ฉ่ำ ปัง รับปีขาล
ตำนาน เจ้าพ่อเห้งเจีย ไต่เสี่ยฮุกโจ้ว